Aktualności

Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych

    Pod koniec grudnia Główny Urząd Geodezji i Kartografii wydał publikację pt. „Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych”. Jest to trzecie, zaktualizowane wydanie publikacji z 2011 roku, uwzględniającej uchwały Komisji podjęte do dnia 4 listopada 2015 roku. W wykazie umieszczono nazwy 195 państw uznawanych przez Rzeczpospolitą Polską (tj. 193 państwa członkowskie ONZ oraz Kosowo i Watykan) i 69 terytoriów niesamodzielnych. Załącznikiem do wykazu jest lista dziesięciu terytoriów o nieustalonym lub spornym statusie międzynarodowym.
    Zawarte w wykazie nazwy państw, terytoriów i ich stolic uzyskały akceptację Ministerstwa Spraw Zagranicznych, zaś przymiotniki od nazw państw i terytoriów oraz nazwy mieszkańców podano zgodnie z opinią wydaną przez Zespół Ortograficzno-Onomastyczny Rady Języka Polskiego. Również z językoznawcami konsultowana była podana w wykazie odmiana nazw.
    Zobacz więcej

15 grudnia 2015 r.

    W dniu 15 grudnia 2015 r. odbyło się w Bratysławie spotkanie komisji nazewniczych Czech, Polski i Słowacji. Organizatorem spotkania był Urząd Geodezji, Kartografii i Katastru Republiki Słowackiej (Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky). Było to trzecie spotkanie z cyklicznych posiedzeń komisji standaryzacyjnych z trzech krajów – poprzednie odbyły się w Warszawie w listopadzie 2014 r. oraz w Pradze w listopadzie 2013 r. Ogólne ramy tych spotkań to: wymiana informacji o działalności każdej z komisji oraz referaty, dotyczące aktualnych problemów przy pracach standaryzacyjnych, prowadzonych w komisjach. W spotkaniu uczestniczyło 14 osób reprezentujących Czechy (4 osoby), Polskę (2 osoby) i Słowację (8 osób). Polskę reprezentowali przedstawiciele Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej – Ewa Wolnicz-Pawłowska i Maciej Zych. W czasie spotkania zaprezentowanych zostało 11 referatów; przedstawiciele Komisji przedstawili raport z działalności nazewniczej w Polsce od czasu poprzedniego spotkania (tj. listopada 2014 r.) oraz referaty „Nazwy obiektów transgranicznych położonych na granicy polsko-słowackiej” i „Siatka pojęciowa terminologii językoznawczej używanej w Polsce przy standaryzacji nazw geograficznych”.

 
Zasady stosowania nazw zagranicznych miejscowości w aktach stanu cywilnego

    1 marca 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo
o aktach stanu cywilnego, która zastąpiła wcześniej obowiązujące Prawo o aktach stanu cywilnego z 29 września 1986 r. W nowej ustawie znalazły się zapisy dotyczące nazw miejscowości położonych poza granicami Polski: „Nazwę miejscowości położonej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zamieszcza się w pisowni ustalonej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.” Konsekwencją tego zapisu są liczne pytania do Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych z urzędów stanu cywilnego oraz innych urzędów i instytucji, odnośnie do podania właściwej formy nazw miejscowości położonych poza granicami Polski, jaka powinna być uwzględniona w aktach stanu cywilnego. W związku z tym Komisja przyjęła ogólne wytyczne wskazujące, jaki zapis nazwy powinien być uwzględniany w aktach stanu cywilnego – umożliwi to w wielu przypadkach samym zainteresowanym ustalenie poprawnej formy zapisu nazwy miejscowości.

• Zasady stosowania nazw zagranicznych miejscowości w aktach stanu cywilnego

2 grudnia 2015 r.

    2 grudnia 2015 r. odbyło się 91. posiedzenie Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Na posiedzeniu dokończono omawianie wykazu polskich nazw budowli z obszaru państw Europy Zachodniej oraz rozpoczęto omawianie wykazu polskich nazw budowli z obszaru państw Azji Południowej. Pełna lista zmian w polskich nazwach geograficznych świata dokonanych na 91. posiedzeniu Komisji znajduje się w dziale „Zmiany w polskim nazewnictwie świata” (zobacz).

26 listopada 2015 r.

    W dniu 26 listopada 2015 r. odbyło się w Lublanie 21. posiedzenie Sekcji Regionalnej UNGEGN Europy Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Organizatorem spotkania był Instytut Geograficzny im. Antona Melika z Centrum Badań Naukowych Słoweńskiej Akademii Nauk i Sztuk. W spotkaniu uczestniczyły 22 osoby reprezentujące 8 państw Sekcji (Chorwację, Czechy, Polskę, Serbię, Słowację, Słowenię, Ukrainę i Węgry). Polskę reprezentowali przedstawiciele Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej – Bogusław R. Zagórski i Maciej Zych. W czasie posiedzenia zaprezentowanych zostało 8 raportów narodowych oraz 6 referatów; przedstawiciele Komisji przedstawili raport z działalności nazewniczej w Polsce w latach 2012-2015 oraz referaty „Poważne historyczne problemy transliteracji i transkrypcji w praktyce toponimicznej Europy Południowo-Wschodniej” i „Wykaz polskich nazw geograficznych świata” (raport i referaty dostępne są na osobnej stronie). 

4 listopada 2015 r.

    4 listopada 2015 r. odbyło się 90. posiedzenie Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Na posiedzeniu omówiono i przyjęto plan pracy na 2016 rok, formalnie wprowadzono nazwę Południowa Afryka (po zaakceptowaniu tej nazwy przez MSZ), a także przyjęto szereg zmian w nazwach dla obiektów geograficznych z obszaru Maroka i Ukrainy. Kontynuowano ponadto omawianie wykazu polskich nazw budowli z obszaru państw zachodnioeuropejskich. Pełna lista zmian w polskich nazwach geograficznych świata dokonanych na 90. posiedzeniu Komisji znajduje się w dziale „Zmiany w polskim nazewnictwie świata” (zobacz).

23 września 2015 r.

    23 września 2015 r. odbyło się 89. posiedzenie Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Na posiedzeniu omówiono
trzecie wydanie "Urzędowego wykazu nazw państw i terytoriów niesamodzielnych", w tym postanowiono wprowadzić krótką nazwę dla Republiki Południowej Afryki, tj. Południowa Afryka – propozycja ta, przed formalnym wprowadzeniem, będzie konsultowana z MSZ. Ponadto przyjęto szereg nazw dla obiektów geograficznych z obszaru Białorusi, Czech, Kazachstanu, Litwy, Łotwy, Rosji i Ukrainy – przeważnie nazwy miejscowości związanych z miejscowymi Polakami. Rozpoczęto także omawianie wykazu polskich nazw budowli z obszaru państw zachodnioeuropejskich. Pełna lista zmian w polskich nazwach geograficznych świata dokonanych na 89. posiedzeniu Komisji znajduje się w dziale „Zmiany w polskim nazewnictwie świata” (zobacz).

29 czerwca – 1 lipca 2015 r.

    W dniach od 29 czerwca do 1 lipca 2015 r. odbyło się w Warszawie 17. Posiedzenie Bałtyckiej Sekcji Regionalnej UNGEGN. Organizatorami spotkania byli Główny Urząd Geodezji i Kartografii oraz Marina Morozowa – przewodnicząca sekcji. W spotkaniu uczestniczyło 29 osób reprezentujących 7 państw (Białoruś, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rosję i Ukrainę). Polskę reprezentowali przedstawiciele Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Ewa Wolnicz-Pwałowska, Maciej Zych, Justyna Kacprzak), Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz Instytutu Języka Polskiego PAN. W czasie posiedzenia zaprezentowano 24 referaty; przedstawiciele Komisji wygłosili referaty dotyczące działalności komisji nazewniczych w Polsce, wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części, zasad latynizacji języka łemkowskiego oraz wykazu polskich nazw geograficznych świata. Posiedzeniu towarzyszyła wystawa, na której poszczególne kraje prezentowały publikacje związane z nazewnictwem – publikacje nazewnicze oraz mapy i atlasy. Uzupełnieniem posiedzenia była wizyta w Centralnym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, gdzie jego uczestnicy zostali zapoznani z pracami związanymi z prowadzeniem Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych.

27 maja 2015 r.

    27 maja 2015 r. odbyło się 88. posiedzenie Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Na posiedzeniu omówiono zasady stosowania nazw zagranicznych miejscowości dla urzędów stanu cywilnego wynikające z zapisów ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilne. Dyskutowano także zasady udostępniania na stronie internetowej Komisji zeszytów „Nazewnictwa geograficznego świata” – są one wyłącznie zapisem cyfrowym wydrukowanej publikacji, jednak przez część użytkowników są traktowane jako bieżące i aktualne wykazy. Ponadto omówiono angielskie nazwy województw, które miały by być stosowane w ramach projektu EuroBoundaryMap oraz kilka propozycji zmian polskich nazw geograficznych świata. Pełna lista zmian w polskich nazwach geograficznych świata dokonanych na 88. posiedzeniu Komisji znajduje się w dziale „Zmiany w polskim nazewnictwie świata” (zobacz).

14-16 maja 2015 r.

    W dniach 14-16 maja 2015 r. odbyło się w Zagrzebiu 17. Posiedzenie Grupy Roboczej ds. Egzonimów. Organizatorem spotkania byli chorwacki Instytut Leksykograficzny Miroslava Krležy i Grupa Robocza UNGEGN ds. Egzonimów. W spotkaniu uczestniczyło 31 osób reprezentujących 15 państw. Polskę reprezentował przedstawiciel Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej – Maciej Zych. W czasie posiedzenia zaprezentowano 20 referatów; przedstawiciel Komisji wygłosił referat dotyczący zasad stosowania egzonimów z polskiego punktu widzenia. Na posiedzeniu dyskutowano także propozycję rezolucji zawierającej spis kryteriów dla stosowania egzonimów, która miałaby zostać zaproponowana do przyjęcia na Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych w 2017 roku.

4 marca 2015 r.

    4 marca 2015 r. odbyło się 87. posiedzenie Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Na posiedzeniu przyjęto sprawozdanie z prac Komisji w 2014 roku oraz omówiono inne sprawy bieżące. Ponadto omówiono wzorcowy wykaz obcojęzycznych form nazw ważniejszych obiektów geograficznych położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, rozpoczęto omawianie założeń do zasad stosowania polskich nazw geograficznych świata i ich kategoryzacji oraz do zasad opracowania przymiotników, dopełniaczy i miejscowników nazw zawartych w "Urzędowym wykazie polskich nazw geograficznych świata". Pełna lista zmian w polskich nazwach geograficznych świata dokonanych na 87. posiedzeniu Komisji znajduje się w dziale „Zmiany w polskim nazewnictwie świata” (zobacz).

Słownik terminów używanych przy standaryzacji nazw geograficznych

    Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przygotowała polskie tłumaczenie „Słownika terminów używanych przy standaryzacji nazw geograficznych” opracowanego przez Grupę Ekspertów ONZ ds. Nazw Geograficznych (UNGEGN). Jest to wierne tłumaczenie angielskiej wersji słownika UNGEGN z 2002 roku, wraz z „Uzupełnieniem” przyjętym przez UNGEGN w 2007 roku. Załącznikiem do słownika jest polsko-angielski indeks terminów. Więcej informacji oraz sama publikacja zamieszczone zostały na osobnej stronie.